Sabratha, Libië

In de rotonde buiten het Archeologisch Museum staan verschillende beelden zonder uitleg en ik vermoed gewoon dat ze of uit het theater of uit een van de baden afkomstig zijn. De dames dragen bijzonder elegante drappages en naar ik lees moet een van hen Flavia Domitilla, de vrouw van Vespasianus voorstellen die in Sabratha geboren is. Verder is er ook een onbekende keizer aanwezig.

Eenmaal binnen ben ik me meteen in de ban van het schitterende mozaïek met de Triomf van Bacchus die in het bovenste medaillon wordt afgebeeld, staande in een wagen die getrokken wordt door een stel panters. Het centrale medaillon toont een vrij agressieve leeuwenkop met uitmuntend detailwerk en onderaan een even verzorgde panterkop. Echt iets om je aan te vergapen! Leuk is dan het kleine drempelmozaïek uit een van de baden waarop duidelijk de stringili te herkennen is, t.t.z. het gebogen ijzer waarmee men de olie van zijn lichaam schraapte, aangevuld door de wijze spreuk “Salvom lavisse” (het is gezond om je te wassen) boven een paar sandalen en sponzen.

En dan al die fresco’s! Het zijn maar kleine stukken, details van figuurtjes in volle actie, maar schitterend uitgevoerd. Als ik aan onze gids vraag waar ze vandaan komen, zegt hij steevast ‘van het huis van Leda’. Ja, voor een deel misschien wel maar toch niet allemaal? Ben ik nu zo argwanend of willen ze mij in de maling nemen? Het antwoord blijf ik verschuldigd, maar mijn twijfels blijven wel bestaan ofschoon wel vaststaat dat deze fresco’s uit de Byzantijnse periode dateren. De bijzondere godin Concordia Africana staat op een ereplaatje in een nis, geflankeerd met twee zuilen waar de oorspronkelijke rode verfsporen nog goed te zien zijn, ook tussen en onder het Korinthische kapiteel.

En dan is er het enorme mozaïek uit de Basilica van Justinianus. Als je al geen idee had van de grootte van deze Basilica, kun je daar bij het zien van deze mozaïeken allang niet meer aan twijfelen. Het is een prachtig stuk werk vol met Byzantijnchristelijke symboliek, zoals de grote wijnrank rond de pronkende pauw (teken van onsterfelijkheid) en de vogel in een kooi (de menselijke ziel die gevangen zit in het lichaam); de feniks stelt dan weer de wederopstanding voor. Dit schitterende mozaïektapijt ligt in een aparte zaal met aan de korte kant een bovengalerij vanwaar je het geheel heel goed kunt overzien. Aan de muren aan weerskanten hangen lange smalle geometrische mozaïeken die oorspronkelijk in de zijschepen lagen. Je komt ogen te kort! In de vitrines rondom ligt een keur aan olielampjes, tussen glazen en bronzen voorwerpen. Helemaal achterin de zaal hangt bijna onopgemerkt een hoefijzervormig bovenblad van een altaar uit de overgangsperiode van heidense offerandes naar de christelijke tijd, iets waar ik in Syrië op gewezen werd. Bijzonder om dat hier nu ook terug te vinden.

Er is geen ruimte of tijd voorzien voor het Punische Museum dat trouwens naar wat ik hoor, meestal gesloten is.

[Klik hier om alle foto's van het Museum te bekijken]