Römisch-Germanisches Museum in Keulen, DE

Het was alweer een aantal jaren geleden dat ik dit museum in Keulen bezocht, een juweeltje voor wat de Romeinen in onze lage landen hebben achtergelaten. Bij mijn recente bezoek in de zomer van 2012 bleek dat het keurig onderhouden was en ik heb er met groot genoegen weer eens rondgelopen.

Aan de ingang is het heel indrukwekkende Mausoleum van Lucius Poblicius uit het jaar 40 n.C. weer opgebouwd. Hij was een Romeinse soldaat afkomstig uit de streek tussen Napels en Rome, die deel uitmaakte van het 5^de legioen dat onder het bevel van Augustus in Castra Vetera (nabij het huidige Xanten) gelegerd was. Na zijn ontslag uit het leger na 20-25 dienstjaren, heeft hij zich in Keulen gevestigd. Bij zijn eervolle ontslag ontving hij het lieve sommetje van 12.000 sesterties wat overeenkwam met 13 jaar salaris. Hiermee kon hij een winkel of een handelszaak kopen en had hij klaarblijkelijk nog genoeg geld over voor dit indrukwekkende graf. Poblicius liet zich echter niet als voormalige soldaat afbeelden maar als redenaar met boekenrollen, gekleed als een Romeins burger met zijn familie.

Er vlak voor ligt een groot mozaïek afkomst uit de villa die hier oorspronkelijk lag en waar omheen het Römisch-Germanisches Museum gebouwd werd. Het werd in 1941 uitgegraven en meet maar liefst 10,50 x 7 meter, een bijzonder mozaïektapijt met schitterende kleuren en levendige taferelen. Het is een ode aan Dionysus, heel toepasselijk omdat dit de eetkamervloer geweest moet zijn die dateert uit de derde eeuw.

Het is vooral de glascollectie waar ik voor in bewondering sta, maar ik ben nu eenmaal gek op dit soort glazen vaasjes, kannetjes, kruikjes, kommetjes en andere prularia, al dan niet versierd met opgelegde motieven in verschillende kleuren. Ik kijk mijn ogen weer eens uit als ik van de ene vitrine naar de volgende loop, een eindeloze variatie lijkt het. Er achter ligt op een verhoging een prachtige kamer met mozaïekvloer, het zogenaamde Keulse Filosofenmozaïek. Hier vinden we, elk in zijn aparte vak de afbeeldingen van zeven filosofen: Chilon van Sparta, een staatsman uit de 6^de eeuw v.C.;  Plato, filosoof en metafysicus uit de 4^de eeuw v.C.; Aristoteles, filosoof en natuurwetenschapper uit de 4^de eeuw v.C.; Sophokles uit de 5^de eeuw v.C.; Cleobulus van Lindos op Rhodes, zeeheerser  uit de 6^de eeuw v.C.; en tenslotte Diogenes van Athene, grondlegger van de praktische moraalleer uit de 4^de eeuw v.C. – een knap staaltje meesterschap! Het geheel is omgeven met drie wanden in het bekende Pompeiaanse rood afkomstig uit een luxe villa die ten zuiden van de Dom is opgegraven. De versiering met het kandelaarmotief uit de 3^de eeuw n.C. is typisch voor de noordwestelijke provincies van het Romeinse Rijk. De 2,70 meter hoge wanden zijn duidelijk aangevuld met de grote missende stukken maar geven een heel levendig effect.

En dan is er beneden nog een soort taveerne aangelegd, al is het met een allegaartje stoelen en tafels op een heuse Romeinse mozaïekvloer. Er staan lampen op hoge voetstukken en op de tafels zien we een verscheidenheid aan kruiken, kannen, drinkbekers en schalen van aardewerk maar ook van glas. Gezellig, je zou zo aanschuiven! Aanpalend is een soort winkel met schappen waar de moderne huisvrouw haar gading nog zou kunnen vinden in het brede assortiment potten en pannen. De vloer hier is bedekt met een verzameling heuse Romeinse plavuizen. Een hoekje om jaloers op te worden!

Nou ja, er is nog meer te zien natuurlijk, zoals een rij Romeinse Keizers uit het begin van onze jaartelling, stukken stadswallen en –poorten, een miniatuurreconstructie van het antieke Colonia Claudia Ara Agrippinensium, olielampen, juwelen, een heel assortiment marmer dat als een keuzekaart wordt gepresenteerd, teveel om allemaal op te noemen en niet alleen lokale kunstwerken maar ook importartikelen vanuit het verre Palmyra of zelfs uit Bactrië. Ik heb natuurlijk alleen die stukken uitgezocht die mij het meest interesseren.

[Om alle foto's te bekijken, klik op deze link]