Sagalassos – Tentoonstelling in Tongeren

Onder de titel Sagalassos, City of Dreams, wordt deze tentoonstelling aangekondigd in het Gallo-Romeins Museum van Tongeren. We zullen alle tijd hebben om er naartoe te gaan want hij loopt van 28 oktober 2011 tot 17 juni 2012. 

Voor mij is dit een unieke gelegenheid, een eenmalig gebeuren waarbij België en met name Prof. Dr. Marc Waelkens (K.U.Leuven) in het zonnetje gezet wordt, heel terecht overigens. De opgravingsgeschiedenis wordt bovendien elk jaar keurig uitgelijnd en toegelicht op hun eigen website over Sagalassos – de moeite van het bekijken waard!

Zelf heb ik het voorrecht gehad om een aantal keren in Sagalassos rond te lopen, telkens met een jaar of twee tussenpauzes en ik was elke keer weer aangenaam verrast door de vooruitgang van de werken. Op de meeste archeologische sites verlopen de opgravingen uiterst traag en moet je dikwijls jaren wachten eer je als leek wat resultaat kunt zien, maar dat is in Sagalassos absoluut niet het geval. Bij elk bezoek kun je duidelijk stellen dat of dit nu ook blootgelegd is, weer opgebouwd is of in kaart gebracht is. Geweldig zoiets hoor!

De antieke stad Sagalassos ligt op een schitterende hoogte van 1600 meter met imponerend uitzicht over de omgeving, kortom een strategische plek, ongeveer 150 km ten noorden van Antalya.

Sagalassos, dat volgens oude Hittietische inscripties al in de 14^de eeuw v.C. vermeld staat als Salawassa, is net als alle andere steden in de regio herhaaldelijk onder de voet gelopen en was dan eens in het bezit van Frygië, dan weer van Lydië, om daarna door de Perzen bij Pisidië ingelijfd te worden. Het was een krijgslustig volkje en ze hebben Alexander de Grote ook niet bepaald met open armen ontvangen. Zoals altijd en overal, je weet wat je hebt maar je weet niet wat je krijgt – en zo zullen ze er in Sagalassos ook wel over gedacht hebben. Na Alexanders dood, deelde Sagalassos het onzekere lot van zijn buren om uiteindelijk, net als alle andere steden en regio’s, in 133 v.C. na de dood van Attalus III van Pergamon bij de Romeinse Provincia Asia ingelijfd te worden. De stad was toen volledig Hellenistisch, en Grieks was er de voertaal. Hij groeide uit tot een betrouwbare leverancier van graan en olijven, en ook de plaatselijke kleibedden leverden een handel op in gebruiksvoorwerpen als amforen, potten en schalen voor de export naar het hele Middellandse Zeegebied. Ruim zeshonderd jaar lang verliep deze ceramiekproductie hier zelfs op industriële wijze!

                                   

Op zijn hoogtepunt moet Sagalassos 50.000 inwoners geteld hebben en het is bekend dat de stad zeker tot de 13^de eeuw n.C. bewoond was. De ondergang werd ingezet door opeenvolgende aardbevingen in 518, en vooral die van 644 en 661, waarna de genadeslag kwam met de pestepidemie en de invallen van de Arabieren. In de 11^de eeuw werd Sagalassos, dat op de karavaanroute tussen Antalya en Konya lag, Turkmeens bezit, en weer later van de Seljoeken.

Ofschoon de stad al in 1706 door een reizende Fransman herontdekt werd, moesten we wachten tot 1985 toen een Brits-Belgisch team de plek in kaart bracht. Sinds 1990 zijn het de Belgen die hier elke zomer met een ploeg van 200 man opgravingen komen verrichten en ik verbaas me er elke weer over hoeveel werk deze mensen o.l.v. Prof. Marc Waelkens hier steeds verzetten!

Het Museum van het naburige Burdur verleent onderdak aan de vondsten uit deze eens zo machtige stad, maar nu worden er toch een heel aantal topstukken hier in Tongeren tentoongesteld. Of je nu zelf al in Sagalassos geweest bent of niet, dit is vast de moeite waard. Het is in elk geval veel dichterbij dan Sagalassos zelf nietwaar.

[Klik hier om alle foto's van deze tentoonstelling te bekijken]