27 augustus 2017

Uitgelicht, de Romeinse mijlpaal

Naar het schijnt zijn het de Romeinen die de mijlpaal uitgevonden hebben. Het woord “mijl” is trouwens afgeleid van het Latijnse milia passuum, duizend stappen, een afstand van 1476 meter. Een mijlpaal of miliarium was typisch een ronde zuil rustend op een vierkante sokkel die anderhalve meter hoog was en 50 centimeter in doorsnee.

Hierop kom men aflezen hoever het nog was naar een bepaalde bestemming, afhankelijk van de weg waarop hij stond. Bovendien stond hier ook wel informatie op over de wie de weg had aangelegd of ervoor betaald had en wie de weg onderhield of repareerde.

Vanuit het historisch oogpunt dus, zijn mijlpalen zeer belangrijk, al zijn het niet de meest opvallende getuigenissen uit het verleden. Als je niet oplet, loop je er al gauw aan voorbij, tenzij ze in een museum zijn ondergebracht – en dan nog!

Een van de meest opvallende voorbeelden is de zg Tadiasmus Patarensis, het Monument van de Wegen in Patara, Turkije. Dit is een vierkante pilaar met daarop een kaart van Lycië en de lijst van 63 steden met de onderlinge afstand van elkaar.


Turkije is nog zeer rijk aan mijlpalen waarvan sommige nog op hun oorspronkelijke plaats staan zoals deze langs de Sebastian Way (foto genomen tijdens een van mijn reizen met Peter Sommer)

of deze die verhuisd is naar de ingang van een wegrestaurant in het Taurus Gebergte.

In Istanbul is dan weer zonder al teveel moeite deze Mijlpaal van Constantijn te vinden

In Italië is een ruime keuze aan mijlpalen te vinden langs het uitgebreide netwerk van de Romeinse wegen die allen naar Rome leidden. Ze zijn uiteraard over heel het Romeinse Rijk te vinden, van Engeland tot Syrië en van Spanje tot Noord Afrika.


Zo ben ik er onverwachts ook eentje tegengekomen in het Museum van Apamea, Syrië dat ondergebracht is in een oude karavanserai.