25 oktober 2015

Het Nationaal Museum van Iran in Teheran

Dit museum herbergt een zeer uitgebreide collectie voorwerpen, uiteenlopend van het paleolithische en prehistorische tijdperk tot het Achaemeniden- en Sassanidenrijk, gevolgd door de Islamitische overheersing en alle latere beschavingen. Het is een hele hap, die geschiedenis van Iran, het oude Perzië en ik ben niet overtuigd dat een bezoek aan dit museum hier veel duidelijkheid in brengt. Het is eerder een “proeven” van de verschillende tijdperken, die je mentaal dan ergens hoopt te kunnen plaatsen.

Het blijft een open vraag of je een museum als dit aan het begin of aan het einde van de (rond)reis moet bezoeken. Ik zou zeggen beide, maar dat is natuurlijk niet haalbaar, zeker als men zoals hier een tijdspanne van duizenden jaren beslaat.

Zelf heb ik me in mijn voorbereidingen beperkt tot de periode lopende van Cyrus de Grote in de 6de eeuw v.C. tot het einde van het Sassanidenrijk in de 7de eeuw n.C. – t.t.z. de opkomst van de Islam. Dat is al meer dan duizend jaar, en ik ben heel blij dat ik toch een aantal stukken zo een plaats kan geven. Die behoren voornamelijk tot het paleizencomplex van Persepolis. Zo vindt men hier bij voorbeeld een kapiteel in de vorm van een hoofd dat op elk van de vier zuilen van het Tripylon prijkte, en het trappenhuis met versierde zijwanden uit hetzelfde gebouw. Verder nog het zo genaamde Audiëntie reliëf dat middenin de noordelijke trappenwand van de Apadana stond en later, waarschijnlijk door Xerxes, verhuisd werd naar de Schattenkamer, en nu dus hier een onderkomen gevonden heeft. Dit is wel het pronkstuk van de hele tentoonstelling volgens mij, misschien ook omdat het zo een bekend tafereel voorstelt waarbij de koning zijn Chiliarch (bevelhebber) ontvangt die hem zoals gebruikelijk groet met een kushand.


Ook interessant is het basalten beeld van Koning Darius I uit Egypte met inscripties in het Oud-Perzisch, Elamitisch en Babylonisch aan de ene kant en in Egyptische hiëroglyfen aan de andere. Waarschijnlijk werd het tijdens het bewind van Xerxes naar Susa overgebracht.

Een ander opvallend stuk is het bijna twee meter grote bronzen beeld van een Parthische edelman, dat gedateerd wordt tussen 200 voor en 200 na Christus – een ruime marge. Dit bijzondere beeld was ook te zien op de tentoonstelling over Alexander de Grote in Mannheim, het voelde dus echt als een wederzien! Een leuk detail is dat dit beeld door niemand minder dan Aurel Stein gevonden werd in 1930.

Handig zijn ook de verschillende kaarten, zoals die van het oude Perzische Rijk toen het kersvers aangezwollen was door de verovering van de Meden onder Cyrus de Grote of een plattegrond van het Koninklijk paleis van Susa.


Dit museum is zeker een uitstekende aanvulling voor wie naar Persepolis op zijn programma heeft staan.

[Klik hier alle foto's uit het museum van Teheran te bekijken]

5 oktober 2015

Sicilië en de zee, een nieuwe tentoonstelling in het Allard Pierson Museum

Een spannend vooruitzicht, deze tentoonstelling over Sicilië en de Zee, Duik in het verleden – letterlijk en figuurlijk.

Centraal gaat het hier om de verschillende Romeinse en Carthageense scheepswrakken die recentelijk in de zee voor de kust van Sicilië gevonden zijn. Op zich is dat niet verwonderlijk want dit eiland ligt middenin de Middellandse Zee en was de eeuwen door een waar knooppunt van handel, cultuur en beschaving. Myceners en Feniciërs waren de meest bedreven zeevaarders in deze wateren, maar later natuurlijk ook het domein van de Romeinen.

Op deze tentoonstelling worden wrakken toegelicht en voorwerpen tentoongesteld die eeuwen op de zeebodem lagen, afkomstig uit zes verschillende scheepswrakken. Het meest opwindende vind ik zelf altijd de vele bronzen voorwerpen, altijd zeldzaam omdat brons grif omgegoten werd voor het maken van kanonnen en kogels. Maar in de diepte van de zee kunnen we ook bronzen beelden en andere voorwerpen ontdekken die daar eeuwenlang beschut lagen tegen plundering.

Aansluitend wordt aan de hand van foto’s het actuele menselijke probleem belicht “Aankomst op Lampedusa” dat geen verdere uitleg nodig heeft.


De tentoonstelling loopt van 9 oktober 2015 tot en met 17 april 2016