30 maart 2013

Leven en dood in Pompei en Herculaneum

Onder the titel “Life and death in Pompeii and Herculaneum” is zojuist een nieuwe tentoonstelling geopend in het British Museum in Londen, die nog loopt tot 29 september 2013.

Vreemd genoeg is het voor het eerst dat er een dergelijke tentoonstelling plaats vindt in het British Museum, en het is zelfs de eerste in veertig jaar in Londen. We kunnen dus massa’s mensen verwachten.

Gelukkig hebben wij hier dichter bij de deur al iets van die aard gezien in 2007 toen er in Nijmegen een tentoonstelling liep onder de naam “De laatste dagen van Herculaneum”.

De Engelsen hebben nu in nauwe samenwerking met de musea van Napels en Pompei meer dan 250 fascinerende voorwerpen samen gebracht, waarvan sommige nog nooit buiten Italië te zien waren. De bedoeling is om een idee te krijgen van het Romeinse huis en van de mensen die in Herculaneum en Pompei leefden toen de Vesuvius in het jaar 79 tot uitbarsting kwam. Beide steden werden toen bedolven onder een dikke laag as en puin, maar elk op een verschillende manier aangezien in Pompei een verwoestende brand gewoed heeft en Herculaneum onder een dikke laag puimsteen bedolven werd.


Ondanks de angstaanjagende berichten over de huidige verwaarlozing van Pompei, blijkt men in Herculaneum toch nog te werken. Recente vondsten worden dus nu voor het eerst aan het publiek getoond, zoals o.a. fijn uitgewerkte marmerreliëfs en ivoren panelen, maar ook boeiende voorwerpen die in de grote afvoerbuizen van de stad gevonden zijn.

De bezoeker zal een goede indruk krijgen van het dagelijkse leven van de mensen uit die tijd. In tegenstelling tot menig andere tentoonstelling komt nu de gewone man aan bod, de zakenman, de invloedrijke vrouwen, de bevrijde slaven en de kinderen. Voorwerpen uit het dagelijkse leven, waaronder zes stuks houten meubilair uit Herculaneum zijn hier te zien met nog andere objecten die allemaal zwaar verkoold zijn door de hoge temperatuur van de as die de stad bedekte. Vandaar dus de reden om beide steden samen te laten zien omdat dergelijke voorwerpen bij voorbeeld de ramp van Pompei niet overleefd hebben.

Ook zullen er afgietsels van slachtoffers te zien zijn uit Pompei en omgeving, zoals twee volwassenen en hun twee kinderen die onder de trappen van hun villa beschutting gezocht hebben – tevergeefs. Het afgietsel van een hond op het moment dat hij verstikte is ook zeer aangrijpend.

Genoeg facetten voor iedereen om zijn gading te vinden.

14 maart 2013

Over de Cyrus Cilinder en oud Perzië

Weer eens een heel bijzondere tentoonstelling die op 9 maart geopend werd, alleen niet naast de deur want hij wordt gehouden in Washington DC.
Onder de naam The Cyrus Cylinder and Ancient Persia: A New Beginning worden hier een aantal sleutelvoorwerpen getoond die inzicht moeten geven in de religieuze, culturele en taalkundige tradities van het grote Achemenidenrijk dat gesticht werd door niemand minder dan Cyrus de Grote in 539 v.C. en pas met de verovering van Alexander de Grote in 331 v.C. eindigde.

De expositie is georganiseerd door het British Museum in Londen in samenwerking met de Iran Heritage Foundation en de Arthur M. Sackler Gallery, Smithonian Institution, en zoals dikwijls in Amerika gesponsord door rijke mecenas.
Het pronkstuk van de tentoonstelling is de zg. Cyrus Cilinder, niet groot van formaat maar wel van grote iconische en historische waarde. Op deze kleitablet in de vorm van een cilinder staat een tekst te lezen in Babylonisch spijkerschrift n.a.v. de overwinning van Cyrus op de Babylonische heerser Nabonidus. Van groot belang is echter dat Cyrus aan alle veroverde volkeren vrijheid van religie gaf. Hij moedigde de Joden aan om naar Jeruzalem terug te keren en daar een tweede tempel te bouwen (de eerste tempel van Salomon werd door Koning Nebukadnezar verwoest en de Joden werden door hem als slaven meegenomen). Hiermee verdiende hij de titel van “herder Gods” en zelfs van Messias in het Boek van Jesaja.
Hoewel deze cilinder pas in 1879 ontdekt werd, was Cyrus’ tolerantie voor andermans geloof allang bekend. Hij was trouwens een bron van inspiratie voor generaties filosofen, koningen en staatslieden, van het oude Griekenland tot de Renaissance, en diende bovendien als voorbeeld voor de Founding Fathers, de grondleggers van de Verenigde Staten van Amerika. Een kopie van deze cilinder wordt trouwens ook bewaard bij de Verenigde Naties in New York als symbool van tolerantie en vrijheid.
Van het Smithsonian’s Arthur M. Sackler Gallery and Freer Gallery of Art in Washington DC, reist de tentoonstelling naar nog vier andere steden in de Verenigde Staten, namelijk:
Het Museum of Fine Arts in Houston, TX van 3 mei tot 14 juni 2013
Het Metropolitan Museum of Art in New-York, NY van 20 juni tot 4 augustus 2013
Het Asian Art Museum in San Francisco, CA van 9 augustus tot 22 september 2013
Het J. Paul Getty Museum in de Getty Villa van Malibu, CA van 2 oktober tot 2 december 2013.
Hopelijk komt de hele verzameling ook nog naar Europa, lijkt me uiterst interessant!